Articul por Ladin Fascian

I Jeghes olimpics de l'era moderna i é n event sportif quadrienal che veit la competizion anter i miores atlec del mond, con béleche duc i sport prateghé ti cinch continenc.

I cerchies olimpics

Da spes se ge disc ence Olimpiades, ma a dir l vera "Olimpiade" fossa l'interval de temp de cater egn che passa anter n'edizion di Jeghes olimpics e chela che vegn dò. Per chest, enceben che i Jeghes del 1916, 1940 e 1944 i é stac descancelé, la Olimpiades les é semper jites inant, donca i Jeghes de Londra 2012 i é stac la trenteisema edizion.

Storia mudé

I Jeghes olimpics antics mudé

 
Stadie de Olimpia

I prumes jeghes olimpics i é stac chi del 776 a.C. a Olimpia, te l'Antica Grecia.

Al scomenz l'era demò na manifestazion locala e l'era n sport soul: la corsa. Dapò i à jontà ite etres sport e i Jeghes i é doventé semper più cognosui te duta la Grecia.

La Olimpiades les aea ence na valuta religiousa, perché les era en onor de Zeus. Per dut l temp di jeghes (cinch dis) vegnìa lascia sù la veres te duta la penìsola greca.

L renasciment di Jeghes olimpics mudé

 
Pierre de Coubertin

L baron franzous Pierre de Coubertin, del 1892, l'é stat l prum a domanèr de tachèr via da nef i Jeghes olimpics. L Comitat Olimpich Internazionèl (CIO, Comité International Olympique per franzous) l'é stat fondà apontin per endrezèr la Olimpiades de l'era moderna.

La pruma edizion, Atene 1896, l'à abù scì tant suzess che ai tempes l'é stat l'event sportif più gran mai organisà.

Edizions de l'era moderna mudé

An Event Lech
Jeghes olimpics da d'istà
1896 I edizion Aten Grecia
1900 II edizion Paris Franzia
1904 III edizion Saint Louis Stac Unii d'America
1906 Jeghes enjonté Aten Grecia
1908 IV edizion Londra Ream Unì
1912 V edizion Stocolma Svezia
1916 VI edizion Berlin Germania
I Jeghes del 1916 i é stac lascé sù per via de la Gran Vera An Event Lech
1920 VII edizion Amberes Belgie Jeghes olimpics da d'invern
1924 VIII edizion París Franzia 1924 I edizion Chamonix Franzia
1928 IX edizion Ámsterdam Paìjes Basc 1928 II edizion Sankt Moritz Svizra
1932 X edizion Los Angeles Stac Unii d'America 1932 III edizion Lake Placid Stac Unii d'America
1936 XI edizion Berlin Germania 1936 IV edizion Garmisch-Partenkirchen Germania
1940 XII edizion Helsinki Finlandia 1940 V edizion Garmisch-Partenkirchen Germania
I Jeghes del 1940 i é stac lascé sù per via de la Seconda Vera Mondièla
1944 XIII edizion Londra Ream Unì 1944 VI edizion Ampez Tèlia
I Jeghes del 1944 i é stac lascé sù per via de la Seconda Vera Mondièla
1948 XIV edizion Londra Ream Unì 1948 VII edizion Sankt Moritz Svizra
1952 XV edizion Helsinki Finlandia 1952 VIII edizion Oslo Norvegia
1956 XVI edizion Melbourne Australia 1956 IX edizion Ampez Tèlia
1960 XVII edizion Roma Tèlia 1960 X edizion Squaw Valley Stac Unii d'America
1964 XVIII edizion Tokio Giapon 1964 XI edizion Dìspruch Austria
1968 XIX edizion Zità del Messico Messico 1968 XII edizion Grenoble Francia
1972 XX edizion Monaco Germania 1972 XIII edizion Sapporo Giapon
1976 XXI edizion Montréal Canada 1976 XIV edizion Dìspruch Austria
1980 XXII edizion Mosca URSS 1980 XV edizion Lake Placid Stac Unii d'America
1984 XXIII edizion Los Angeles Stac Unii d'America 1984 XVI edizion Sarajevo Bosnia e Erzegovina
1988 XXIV edizion Seul Corea del Sud 1988 XVII edizion Calgary Canada
1992 XXV edizion Barcelona Spagna 1992 XVIII edizion Albertville Franzia
1996 XXVI edizion Atlanta Stac Unii d'America 1994 XIX edizion Lillehammer Norvegia
2000 XXVII edizion Sydney Australia 1998 XX edizion Nagano Giapon
2004 XXVIII edizion Aten Grecia 2002 XXI edizion Salt Lake City Stac Unii d'America
2008 XXIX edizion Pechin China 2006 XXII edizion Torin Tèlia
2012 XXX edizion Londra Ream Unì 2010 XXIII edizion Vancouver Canada
2016 XXXI edizion Rio de Janeiro Brasil 2014 XXIV edizion Soći Ruscia
2020 XXXII edizion Tokio Giapon