Ludwig Norman-Neruda


Ludwig Norman-Neruda, datrai Ludvig Norman-Neruda (* 18 de nuvëmber 1864 a Stockholm; † 11 setëmber 1898 a Urtijëi) fova n arpizadëur nglëisc.

Ludwig Norman-Neruda
 
I Cin Dëic a man drëta tla grupa dl Saslonch. Stampa de Edward Theodore Compton
 
Ludwig Norman-Neruda cun si fëna May danter n mëinacrëp de Fascia y Theodor Christomannos a mandrëta. Foto de Franz Dantone.

Ludwig Norman Neruda fova l mut de Wilma Neruda, la vidulista plu cunesciuda dechëi tëmpes, y dl cumponist svedesc Fredrik Vilhelm Ludvig Norman.

L à studià a Antwerp y ti ultimi ani iel jit a viver a Asolo te n palaz che fova unì scincà a si oma .

Dl 1898 iel tumà ju de crëp ti Cin Dëic ulache l arpizova n ciamin cun si fëna May. I mëinacrëp Franz Fistil y Josef Pescosta à abù n gran a lëur a purté ju la fëna May, che fova sanbën schialdi sciautrida, y l desgrazià[1]. Purtà a Urtijëi iel mort ilo do n valgun ëura[2][3].

Davia che Ludwig Norman-Neruda fova nia catolich y che l à suplì n vëscul anglican, che fova per cajo n chëi dis a Urtijëi, ie Norman Neruda stat suplì tla tiëra nia benedida, che fova do la dlieja de Sant'Ana spartida dala curtina catolica cun na cianceleda, che ie po unida tëuta demetz l ann 2000 per fé su na pitla capela per i morc.

Ludwig Norman-Neruda fova nce n moler ma si opres nen ie nia cunesciudes.

Prima arpizedes

mudé

Adum cun l mëinacrëp svizer Christian Klucker à Norman-Neruda fat chësta primes arpizedes:

  • Gurgel tl parëi nord-urient dl Piz Bernina ai 18 de juni 1890
  • Parëi noord-uzidënt dl Piz Scerscen ai 9 de lugio 1890
  • parëi nord-urient dl Piz Roseg ai 16 de lugio 1890
  • Cianton urient-nord-urient dl Ober Gabelhorn ai 1 de agost 1890

Ai 6 de lugio 1893 ti ie garateda, adum cun si fëna y l mëinacrëp Antonio Tavernaro, la prima arpizeda de na piza tla grupa Pala. A chësta piza ti unirá dat pona l'inuem Piza Wilma do l inuem de si muta.

Do de ël ie stata numineda la via Norman-Neruda dl parëi nord-uzident dl Liskamm. Chësta via ie stata daviërta da adum cun i mëinacrëpes Christian Klucker y Josef Reinstadler.

Notes

mudé
  1. Franz Runggaldier: I mëinacrëp tla vedla Gherdëina. Calënder de Gherdëina 2015, pl. 130-131.
  2. "Articul de May Norman Neruda sun la desgrazia de si uem Innsbrucker Nachrichten 7 dezëmber 1901, pl. 19" (PDF). Archivià da l uriginel (PDF) ai 2023-03-08. Trat ite ai 2023-03-08.
  3. Toni Sotriffer: Nutizies (tëutes ora) dala Cronica de Seniëur Curat Mons. Franz Anderlan. Calënder de Gherdëina 2004, pl.105-106

Bibliografia

mudé
 
Sas de fòssa te Curtina de Urtijëi.
  • Ludwig Norman-Neruda: Die Fünffingerspitze als Typus eines Modeberges. Zeitschrift des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins, Graz, 1895 (tudësch).
  • Ludwig Norman-Neruda: Über das Wesen der technischen Schwierigkeiten des Felskletterns. 1895 (tudësch).
  • May Norman-Neruda: The Climbs of Norman-Neruda and with an account of his last climb by May Norman-Neruda, Fisher Unwin, London 1899 (nglëisc).
  • May Norman-Neruda : Bergfahrten von Norman-Neruda. Bruckmann, Minca 1901 (tudësch).
  • R. Hösch: Norman-Neruda Ludwig. Te: Österreichisches Biographisches Lexikon 1815–1950 (ÖBL). Band 7, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Viena 1978, ISBN 3-7001-0187-2, (links sun pl. 151, 152).
mudé