Surëdl
Articul per Ladin Gherdëina |
L surëdl (dal latin vulgher soliclus dl latin sol; simbol: ) (gherdëina: surëdl, badiot: sorëdl, fascian: soreie) ie la stëila oma dl sistem suler, ulache orbita i ot planec prinzipeli (y la Tiera), i planec mendri, siei satelic, asteroids y truep d'autri cuerps mendri. Féjel dassëul l 99,8% dla massa dl sistem.
L Surëdl ié, propiamënter, na stëila de desmenziones medio-pitles formeda essenzielmënter d'idrogen (l 74% de si massa, l 92% de si volum) y elio (l 24-25% dla massa, l 7% dl volum), cun autri elemënc plu pesanc.
Wikidata
mudéVocabolar dl ladin leterar
mudésoredl *SOLICULUS (EWD 6, 315) 6 1763 soraedl ‘sol’ (Bartolomei1763-1976:99)
gad. sorëdl mar. sorëdl Badia sorëdl grd. surëdl fas. soreie caz.
soreie LD soredl MdR sorëdl
s.m. soredli
(gad. B
1763; A 1879; A 1895; G 1923; Ma 1950; P/P 1966; V/P 1998;
DLS 2002, grd. A 1879; G 1879; G 1923; L 1933; Ma 1953; F
2002; DLS 2002, fas. A 1879; R 1914/99; Mz 1976; DLS 2002;
DILF 2013, LD DLS 2002, MdR) a) Mi
Pere zelest fej lominé sorëdl porsura i bugn y i ri. Mì Pere
zeleste fesc’ luminè sored’l pur sura i bongn’ e i rì. DeclaraJM, [[:it:s:Pagina:Storia_di_Santa_Genoveffa.djvu/50|SantaGenofefa1878:39 (Badia)