Articul per Ladin Gherdëina

Ernst Prinoth, nce Ernest o Ernesto Prinoth , (* 15 de auril 1923 a Urtijëi; † 26 de nuvëmber 1981 a Dispruch) ie stat n ndustriel, mecanicher y uem da garejedes di auti de Gherdëina.

L auto Ferrari 250 GTO de Ernst Prinoth tla garejeda de Monza 1964

Biografia mudé

Si genitori fova l ferlëigher Leo Prinoth y Gusta Mahlknecht da Rainel. A Bulsan al fat la scola de cumèrz.

Ernst Prinoth sunova la armonica, l sopran sax[1] y l hemorgan y fova nce stat pra la mujiga de Urtijëi. L fajova pert dla grupa da jì cui schì "balilla" y "avanguardisti" y pona tla grupa de hockey de Urtijëi. Tl 1939 al venciù l campionat interregionel de ji aslune cun i jadins. L à scumencià nce a lauré tl fiër pra l fever Schmalzl a Urtijëi. Tla segonda viëra iel stat mandà tla perjonia di tudësc adum cun Alex y Pauli Moroder, Max Stuflesser, Luis Grossrubatscher de Nicolo, ndut 29 de Gherdëina che fova dobleiberi[2].

 
Foto di perjonieres de Gherdëina tl Stalag XVIII-A a Wolfsberg Austria. Da man ciancia Alex Moroder, Max Stuflesser y Ernst Prinoth.

Do la viëra al metù su na berstot de mecanicher per cuncé i mudé l motor di auti y motores. Ernst Prinoth fova scialdi nventif y ndustriëus y se fajova pertes di auti per la garejedes da ël nstës. Te chëi ani ovel metù su na berstot sal Faujëina ulache l laurova cun Rudi Runggaldier da Passua y Franz Linder de Villach nce scialdi a fé jì i auti plu debota.

L ie stat n pionier per la fabricazion de giac dala nëif y l à metù su na fabrica Prinoth per fabriché giac de uni sort te n bel fabricat a Urtijëi ja Sulé Dessot. Chësc fabricat ie sën cunesciù sciche 181. Tl an 2000 ie la firma Prinoth stata tëuta su dala Leitner AG.

Ël se à maridà cun Hetti Schenk da Dosses y ëi à abù doi mutons/ans Erich, che ie stat nce campion dl mond dla garejeda di auti Ferrari Challange tl 2006[3], y Pupy.

Garejedes mudé

Adum cun Hans-Tschucky Kerschbaumer de Pana, Hansi Peristi da Sacun, Herbert Demetz dl Baga, Gottfried Mahlknecht da Socrëp, Herbert Demetz de Maciaconi al metù sù la grupa de “Renri dai auti de Gherdëina” .

Tl 1961 al fat pea a 5 garejedes formula 1 cun n auto Lotus da garejedes y doi iëdesc iel jit sul podium.

Tl 1963 al fat pea al Gran Premio di Imola y al Großen Preis von Österreich.

Ernst Prinoth cun Tschucky Kerschbaumer y Herbert Demetz de Maciaconi à nce fat truepa gares cun l auto Fiat 500, danter chëstes nce la 1000 Miglia[4].

Tla garejedes di auti à Ernst venciù ndut 46 bedaies d’or, truepes d’arjënt y de bront.

Resultac tla garejedes mudé

Sajon Scuadra Auto 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
1959 Jaguar Fiat-Abarth 750   SEB   TAR Germania  NÜR Franzia  LEM Vereinigtes Konigreich RTT
14
1962 Abarth Fiat-Abarth 1000   DAY   SEB   SEB   MAI   TAR Germania  BER Germania  NÜR Franzia  LEM Franzia  TAV   CCA Vereinigtes Konigreich RTT Germania  NÜR   BRI   BRI Franzia  PAR
DNF
1963 Alfa Romeo Giulia   DAY   SEB   SEB   TAR Austria  SPA   MAI Germania  NÜR   CON Germania  ROS Franzia  LEM   MON Germania  WIS Franzia  TAV Germania  FRE   CCE Vereinigtes Konigreich RTT Svizra  OVI Germania  NÜR   MON   MON Franzia  TDF   BRI
7
1964 San Marco Ferrari 250 GTO

Lotus Elan
  DAY   SEB   TAR   MON Austria  SPA   CON Germania  NÜR Germania  ROS Franzia  LEM Franzia  REI Germania  FRE   CCE Vereinigtes Konigreich RTT Svizra  SIM Germania  NÜR   MON Franzia  TDF   BRI   BRI Franzia  PAR
6 DNF

Ncëries mudé

Presidënt o vizepresidënt pra Fisi, “FIS Ghiaccio”, presidënt dl hockey de Gherdëina, dla “Federauto Costruttori” de Milan, dl “ACI” de Bulsan, dla urganisazions de garejedes cun i auti “Dolomiti”, dl “Auto-Jolly-Club” de Milan, dl Cumité per la urganisazion dla Olimpiada de Dispruch dl 1976, Vizepresidënt dla Lia de Hockey dla Talia, reprejentant dl Hockey Talian oradecà, presidënt dla Cumiscion dla plazes y di stadions dala dlacia y nscivia. Per n doi ani ie Ernst ënghe stat presidënt dl cunsëi de aministrazion dl Institut Tecnich per l Cumerz “Raetia” de Urtijëi.

Cunliamënc mudé

Notes mudé

  1. Calënder de Gherdëina 2004, pl.21
  2. Elfriede Perathoner: La Opzion dan 75 ani a Urtijëi. Calënder de Gherdëina 2015, pl. 98-99.
  3. Stefan Kasslatter: Erich Prinoth, campion dl mond de Ferrari Challange. Calënder de Gherdëina 2011, pl. 227-228.
  4. Marco Bagozza: Fiat 500, n auto che à fat storia. Calënder de Gherdëina 2008, pl. 135.

Bibliografia mudé

  • Ernest dl Prinoth y si gares dl auto. Nëus Ladins 15 de november 1962 pl. 5; 1. dezember 1962 pl. 6; (lista dla gares dal 1955 al 1962).
  • 'L scumenciament dla gares y cmpions dl auto te Gherdëina. Nëus Ladins 15 de dezember 1962, pl. 8.
  • La Bulëura da la nëif. Nëus Ladins, 1. de fauré 1965, pl. 3.
  • Edgar Moroder: Ernest Prinoth (1923 - 1981) Na vita per l sport, l automobilism, la tecniga l’invenzions, l'ecunomia. Calënder de Gherdëina 1983, pl. 38-42.