Vigil Pescosta
| Articul per Ladin Gherdëina | 
|
Vigil Pescosta, tlamà nce Vigil da Banch, ie nasciù ai 21 de mei dl 1886 a Run de Calfosch.
L ie jit da jëunn a Urtijëi a mparé l' ert dl ziplé. Iló se al metù a lauré sciche scultëur, ma do che l fova rot ora la prima Gran Viera al messé jì sun la front per cater ani ala longia.
Ti ani do la viera al nsenià tla Scola d' Ert de Urtijëi, purtan pro a la reformé y a miuré si qualità de formazion sota l nflus de Guido Balsamo Stella diretër dla scola ntlëuta[1]. Dl 1925 al metù ora si lëur "San Piere" pra la Esposizion de Ert Universela de Paris, ulache l à venciù la medaia d' or. Chësc à purtà pro a l fé cunëscer lonc y lerch y a chësta maniera iel unì cherdà a Ferrara, Vicenza y Padova, ulache l à fat deplu de gran lëures, nce tl miermul y tl bront.
L à fat l ejam de Stat per l nseniamënt tl ciamp artistich y l à pona nsenià tla Academia d' Ert de Monza per plu ani. Iló al laurà pea cun l cunesciù artist Arturo Martini, y te deplu ucajions ie si lëures unic metui ora pra mostres de livel naziunel. La cunesciuda cumposizion che mostra na oma cun trëi mutons, ie unida metuda ora pra la "Quadriennale di Roma", ma purtruep sota l inuem de Martini. Mo aldidancuei iela da udëi tla "Galleria d’Arte Moderna” de Turin sota chël inuem. Purtruep te deplu ucajions ne ie si criazion artistica nia unida recunesciuda aldò.
L ie unì de reviers sa Sacun, ulache l à laurà inant nchina te si vedli ani. Danter l auter ie l monument a J.B.Purger de Ludwig Moroder a Urtijëi unì laurà ora te si verscion nueva da Vigil Pescosta.
Da lecurdé iel che l ie stat un di fundadëures dl Sci Club "Ladinia" bele dl 1908 adum cun Ludwig Schmalzl de Ronc y Hans Jraseck.
L ie l nëine dl poet y autor ladin Roland Verra.
Vigil Pescosta ie mort ai 21 de nuvëmber dl 1981.
Notes mudé
Funtanes mudé
- Chiocchetti Nadia: Nosta Jent. Persones y personalités dla Ladinia. Union Generela di Ladins dles Dolomites. Fotolito Longo, ISBN 88-901703-4-4, pl. 112–113 y pl. 239–240.
- J.K. (Josef Kostner): Bera Vigil Pescosta. Calënder de Gherdëina 1976, Union di Ladins de Gherdëina, St. Ulrich 1975, pl. 44–53.